Woningtyperingsanalyse vervolg - nu met dataset!
In november 2018 heb ik een blog geschreven over een analyse op de BAG om woningtypes te onderscheiden. Daar zijn veel reacties op gekomen en daarom hebben we besloten om hier als content-team wat verder in te duiken. En met trots kan ik mededelen dat onze nieuwe dataset Woningtypering nu beschikbaar is voor onze klanten als feature service en webmap in ArcGIS Online! Maar daar is natuurlijk wel wat werk aan vooraf gegaan. Graag neem ik u mee in onze werkwijze. Een volledige beschrijving van al onze ontwerpkeuzes is terug te vinden in de Product Informatie. Deze is te downloaden van onze website.
In mijn vorige blog had ik al ontdekt dat met het gebruik van de tools Polygon Neighbors en Frequency veel van de woningtypes te identificeren zijn. De Polygon Neighbors-tool vindt aangrenzende vlakken, in dit geval de aangrenzende buurpanden, en de Frequency-tool telt deze. Ook voor deze service hebben we veelvuldig gebruik gemaakt van deze tools. De Dissolve-tool bleek uiteindelijk de oplossing voor ons “hoekwoning-versus-twee-onder-een-kap-probleem”. Want hoe weet je nou of een woning een hoekwoning is of een twee-onder-een-kap? Beide soorten woningen hebben natuurlijk maar één buur. Die buur is hierin de sleutel. Want óf deze buur heeft zelf ook maar een buur (het originele pand), wat in dat geval een twee-onder-een-kapwoning is, óf deze buur heeft zelf meerdere buren waarna het originele pand als hoekwoning kan worden geclassificeerd.
De meest eenvoudige manier om deze informatie te achterhalen was om een Dissolve uit te voeren. Hierbij worden alle aan elkaar grenzende panden met elkaar tot één vlak verbonden. Eerst hadden we het idee om alles te Dissolven, waarbij multipart niet was toegestaan, en vervolgens te kijken of de panden met maar één buur zich in een Dissolve bevonden van twee of van meerdere panden. Met behulp van een Spatial Join kan je namelijk achterhalen hoeveel panden er in het opgeloste vlak liggen. Een woning met maar één buur, maar in een vlak met meerdere panden, zou in deze Dissolve dan als hoekwoning geclassificeerd worden. Twee twee-onder-een-kapwoningen zouden alleen met elkaar geDissolved worden aangezien zij geen andere buren hebben. Hierbij konden we dus concluderen dat als een woning met maar één buur zich in een Dissolve bevindt dat uit twee woningen bestaat, het een twee-onder-een-kapwoning is.
Maar zo “eenvoudig” bleek het niet te zijn. Na een test kwamen we wat problemen tegen. Zo bleek dat garages vaak onterecht als buren werden aangewezen. Volgens de technische analyse was dat logisch, maar niet een uitkomst die gewenst was. Daarnaast kwamen we erachter dat niet alle panden netjes naast elkaar waren getekend. Voor het vinden van buren was dit geen probleem aangezien we daar een zoekmarge van drie centimeter konden instellen en dit loste de meeste problemen op. Maar voor een Dissolve was dit niet mogelijk zonder veel extra verwerkingstijd. Hierdoor kon de situatie ontstaan dat een pand wel als buur werd aangemerkt, maar niet meegenomen werd in de Dissolve. Ook ontdekten we dat meerdere soorten panden werden aangemerkt als twee-onder-een-kap, bijvoorbeeld een appartementencomplex en een hoekwoning die naast elkaar gelegen waren.
Om al deze situaties te voorkomen hebben we onze aanpak aangepast. Allereerst hebben we alle panden met één enkel verblijfsobject met gebruiksdoel “overig” uit onze analyse verwijderd. Panden met één verblijfsobject met gebruiksdoel “overig” zijn vaak garages en op deze manier konden we ons eerste probleem oplossen. Daarna hebben we opnieuw de Polygon Neighbors-tool toegepast. Aan de hand van deze uitkomst hebben we alle panden geselecteerd die maar één aangrenzend pand hadden. Daarvan hebben we een sub-selectie gemaakt van panden met maar een enkel verblijfsobject. Op deze manier voorkwamen we dat woningen naast appartementen als twee-onder-een-kapwoning zouden worden aangeduid. Vervolgens hebben we een Dissolve uitgevoerd op alleen deze panden met maar één aangrenzende buur en maar één verblijfsobject (wat geen gebruiksdoel “overig” had). Bevond het pand zich daarna in een Dissolve bestaande uit maar één pand (zichzelf), dan was het een hoekwoning want zijn buren hadden zelf meerdere aangrenzende panden of meerdere verblijfsobjecten en zijn dus niet meegenomen in de Dissolve. Bevond het pand zich daarna in een Dissolve bestaande uit twee panden, dan was het pand een twee-onder-een-kapwoning. Op deze manier hebben we ook het probleem van de niet-aansluitende panden opgelost én onze verwerkingstijd verkort omdat minder panden gedissolved hoefden te worden.
Natuurlijk hebben we nog veel meer ontwerpkeuzes gemaakt. Zo hebben we er bijvoorbeeld voor gekozen om alle panden met verblijfsobjecten mee te nemen in onze analyse, omdat het gebruik van het naastliggende pand minder belangrijk is (met uitzondering van garages). Volgens ons is een woning tussen twee winkelpanden namelijk een tussenwoning en geen vrijstaand pand. Uit deze denkwijze volgde ook ons besluit om panden met meerdere verblijfsobjecten aan te duiden als appartementen, mits natuurlijk een van die verblijfsobjecten gebruiksdoel “wonen” had. Een woning boven een winkel bijvoorbeeld is in onze ogen namelijk een appartement.
Deze en al onze andere ontwerpkeuzes kunt u terug vinden in onze Productinformatie Woningtypering. Dit document bevat informatie over het analyseproces en de ontwerpkeuzes met voorbeelden van de gevolgen die deze keuzes hebben gehad met betrekking tot de uitkomst van de dataset. U kunt deze productinformatie downloaden via onze website.
Als klant heeft u vanaf vandaag kosteloos toegang tot onze feature service en webmap waarin de landsdekkende dataset Woningtypering is opgenomen. Deze data zal maandelijks worden geüpdatet.
Heeft u nog vragen, opmerkingen of ideeën voor toepassingen van deze dataset? Dan horen wij dat natuurlijk graag! Ik en mijn collega’s zijn te bereiken via content@esri.nl, of natuurlijk gewoon via een comment hieronder.